Creative Commons License
1. Creative Commons คืออะไร?
ในยุคของการแชร์เรื่องราว ข่าวสาร รวมไปถึงรูปภาพ และมีเดียในรูปแบบต่างๆ Creative Commons จึงถือกำเนิดขึ้นเพื่อให้เจ้าของลิขสิทธิ์ผลงานสามารถให้สิทธิบางส่วนหรือทั้งหมดแก่สาธารณะ โดยยังคงสงวนสิทธิอื่นๆของตนเองไว้ได้
2. Creative Commons ต่างจาก Copyrights อย่างไร?
Copyrights หรือ ลิขสิทธิ์ คือสิทธิของผู้สร้างสรรค์ผลงานแต่เพียงผู้เดียว ดังนั้นหากคุณต้องการใช้ผลงานชิ้นนี้ คุณต้องติดต่อขออนุญาตไปยังเจ้าของผลงานโดยตรง ซึ่งเจ้าของผลงานจะให้ลิขสิทธิ์ทั้งหมดหรือบางส่วน จะให้ฟรีหรือคิดเงินก็ได้
ในทางกลับกัน สำหรับ Creative Commons เจ้าของผลงานจะแจ้งสิทธิผ่านชุดเงื่อนไขและมีผลคุ้มครองทางกฎหมาย ส่วนผู้ใช้สามารถนำไปใช้ได้ทันทีตามเงื่อนไขที่ระบุเอาไว้ โดยไม่ต้องขออนุญาต
3. Creative Commons มีแบบไหนบ้าง?
ชุดเงื่อนไขของ Creative Commons แบ่งออกเป็น 4 แบบหลักๆ คือ
• Attribution (BY) คนนำงานไปใช้ได้ แต่ต้องอ้างอิงที่มา
• Non-Commercial (NC) คนนำงานไปใช้ได้ แต่ห้ามนำไปใช้เพื่อการค้า
• No Derivatives (ND) คนนำงานไปใช้ได้ แต่ห้ามเปลี่ยนแปลงโดยเด็ดขาด
• Share Alike (SA) คนที่นำงานไปใช้ได้ แต่งานที่ใช้ต้องมี Creative Commons ที่เหมือนกัน เช่น งานดั้งเดิมเป็น Non-Commercial งานที่เอาไปใช้ก็ต้องเป็น Non-Commercial เช่นเดียวกัน
4. Creative Commons ใช้งานได้อย่างไร?
สัญญาอนุญาตของ Creative Commons นั้น จะขึ้นอยู่กับการเลือกชุดเงื่อนไข โดยเจ้าของผลงานสามารถเลือกได้มากกว่า 1 เงื่อนไข และแบ่งออกเป็นสัญญาอนุญาตหลักๆ ได้เป็น 6 แบบดังนี้
ในยุคของการแชร์เรื่องราว ข่าวสาร รวมไปถึงรูปภาพ และมีเดียในรูปแบบต่างๆ Creative Commons จึงถือกำเนิดขึ้นเพื่อให้เจ้าของลิขสิทธิ์ผลงานสามารถให้สิทธิบางส่วนหรือทั้งหมดแก่สาธารณะ โดยยังคงสงวนสิทธิอื่นๆของตนเองไว้ได้
2. Creative Commons ต่างจาก Copyrights อย่างไร?
Copyrights หรือ ลิขสิทธิ์ คือสิทธิของผู้สร้างสรรค์ผลงานแต่เพียงผู้เดียว ดังนั้นหากคุณต้องการใช้ผลงานชิ้นนี้ คุณต้องติดต่อขออนุญาตไปยังเจ้าของผลงานโดยตรง ซึ่งเจ้าของผลงานจะให้ลิขสิทธิ์ทั้งหมดหรือบางส่วน จะให้ฟรีหรือคิดเงินก็ได้
ในทางกลับกัน สำหรับ Creative Commons เจ้าของผลงานจะแจ้งสิทธิผ่านชุดเงื่อนไขและมีผลคุ้มครองทางกฎหมาย ส่วนผู้ใช้สามารถนำไปใช้ได้ทันทีตามเงื่อนไขที่ระบุเอาไว้ โดยไม่ต้องขออนุญาต
3. Creative Commons มีแบบไหนบ้าง?
ชุดเงื่อนไขของ Creative Commons แบ่งออกเป็น 4 แบบหลักๆ คือ
• Attribution (BY) คนนำงานไปใช้ได้ แต่ต้องอ้างอิงที่มา
• Non-Commercial (NC) คนนำงานไปใช้ได้ แต่ห้ามนำไปใช้เพื่อการค้า
• No Derivatives (ND) คนนำงานไปใช้ได้ แต่ห้ามเปลี่ยนแปลงโดยเด็ดขาด
• Share Alike (SA) คนที่นำงานไปใช้ได้ แต่งานที่ใช้ต้องมี Creative Commons ที่เหมือนกัน เช่น งานดั้งเดิมเป็น Non-Commercial งานที่เอาไปใช้ก็ต้องเป็น Non-Commercial เช่นเดียวกัน
4. Creative Commons ใช้งานได้อย่างไร?
สัญญาอนุญาตของ Creative Commons นั้น จะขึ้นอยู่กับการเลือกชุดเงื่อนไข โดยเจ้าของผลงานสามารถเลือกได้มากกว่า 1 เงื่อนไข และแบ่งออกเป็นสัญญาอนุญาตหลักๆ ได้เป็น 6 แบบดังนี้
ดังนั้น...
• งานทุกชิ้นสามารถนำไปใช้ได้ทันที โดยคุณต้องให้เครดิตเจ้าของผลงานเสมอ
• งานที่มีชุดเงื่อนไข NC หรือ Non-Commercial นั้น คุณไม่สามารถนำไปใช้เพื่อการค้าได้
• คุณห้ามดัดแปลงงานที่มีชุดเงื่อนไข ND หรือ Non-Derivatives เด็ดขาด
• งานที่มีชุดเงื่อนไข SA จะมีเงื่อนไขเหมือนเดิมเสมอ ไม่ว่างานจะผ่านการเผยแพร่กี่ครั้งก็ตาม ถ้าชุดเงื่อนไขเป็น CC-BY-NC-SA งานชิ้นที่เผยแพร่ต่อๆ ไปก็ต้องเป็นงาน CC-BY-NC-SA เสมอ เพื่อป้องกันไม่ให้คนที่นำงานไปเผยแพร่เป็นคนที่ 3 หรือ 4 ลดทอนเงื่อนไขให้น้อยลง เช่น ยกเลิกชุดเงื่อนไข NC แล้วนำงานไปใช้ในการค้าขายได้
• งานทุกชิ้นสามารถนำไปใช้ได้ทันที โดยคุณต้องให้เครดิตเจ้าของผลงานเสมอ
• งานที่มีชุดเงื่อนไข NC หรือ Non-Commercial นั้น คุณไม่สามารถนำไปใช้เพื่อการค้าได้
• คุณห้ามดัดแปลงงานที่มีชุดเงื่อนไข ND หรือ Non-Derivatives เด็ดขาด
• งานที่มีชุดเงื่อนไข SA จะมีเงื่อนไขเหมือนเดิมเสมอ ไม่ว่างานจะผ่านการเผยแพร่กี่ครั้งก็ตาม ถ้าชุดเงื่อนไขเป็น CC-BY-NC-SA งานชิ้นที่เผยแพร่ต่อๆ ไปก็ต้องเป็นงาน CC-BY-NC-SA เสมอ เพื่อป้องกันไม่ให้คนที่นำงานไปเผยแพร่เป็นคนที่ 3 หรือ 4 ลดทอนเงื่อนไขให้น้อยลง เช่น ยกเลิกชุดเงื่อนไข NC แล้วนำงานไปใช้ในการค้าขายได้
